Een plant-een-boomactie zal de klimaatopwarming niet tegenhouden, duurzame en structurele maatregelen wel.

18 September 2020

Een plant-een-boomactie zal de klimaatopwarming niet tegenhouden, duurzame en structurele maatregelen wel.

“De tijd van leuke plant-een- boomacties is al lang voorbij. Ze geven de mensen het valse gevoel dat ze weerwerk bieden tegen de klimaatopwarming, maar het effect is te verwaarlozen. “ Een goed beleid neemt structurele en duurzame, langetermijnmaatregelen  om aan de afgesproken klimaatdoelstellingen te voldoen”, zegt Beernemse schepen voor milieu, als reactie op een voorstel van de oppositie om elke Beernemnaar een gratis boom of struik te schenken. 

Op 21 maart 1970 was Vlaanderen in de ban van de actie “Plant een Boom”, de eerste grootschalige, door de hele bevolking gedragen, actie voor natuurbehoud en tegen de opkomende luchtvervuiling. Nonkel Bob zaliger maakte er zelfs een campagnelied van. Ook de toenmalige regering Eyskens  sprong op de kar en liet weten dat we de luchtvervuiling de baas konden, als iedereen  een boom plantte in zijn tuin. Vele mensen gingen hierop in en plantten een boom in hun tuin. Iedereen was gerustgesteld  en dacht dat daarmee het probleem was opgelost.

Maar niets was minder waar… Na enkele jaren stonden er in de straat nog maar enkele bomen want de auto won meer en meer terrein. En de bomen moesten wijken voor parkeerplaatsen. De spectaculaire toename van het autoverkeer , de betonwoede, de groeiende lintbebouwing en de extensieve landbouw zorgden voor een gestage, verdere verschraling van het landschap.

“Vandaag zien we de dramatische effecten van de toenmalige ontwikkelingen en beslissingen.  Meer dan ooit is de klimaatopwarming de grootste bedreiging voor de mens. De huidige mediagenieke voorstellen die een boom planten gelijk stellen met de klimaatoplossing zijn eigenlijk populistisch en politiek bedrog”, vertelt schepen voor milieu, Jan Vanassche. “Laat ons leren uit het verleden en luisteren naar deskundigen die de grootste reserves hebben tegen een dergelijke populistische aanpak.”

Maar wat zijn dan de duurzame oplossingen die wel werken?

Als bestuur zetten we in op een landschapsinrichting waar dreven, houtkanten, het bewaren van historisch grasland en ecologische bermen een prominente plaats krijgen. We werken hiervoor samen met de verschillende bovengemeentelijke bestuursniveaus . Momenteel zijn er diverse landinrichtingsprojecten in uitvoering en een tweetal zijn in aanvraag.

Het voordeel van deze aanpak is dat er op een landschappelijke schaal wordt gekeken en op lange termijn, inclusief aankoop van gronden, onteigeningen en bestemmingswijzigingen waar nodig. Deze doordachte aanpak heeft aandacht voor streekeigen groen en het herstel van een typische landschapsinkleding voor een groter gebied.

Momenteel ligt er een projectvraag voor op het Vlaamse niveau voor een strategisch project dat de wijde omgeving Drongengoed/Bulskampveld omvat.

Uiteraard nemen we als bestuur ook onze verantwoordelijkheid op het lokale niveau  door de actualisatie van het Gemeentelijk NatuurOntwikkelingsPlan (GNOP) Beverhoutsveld. En er wordt ingezet op de aanplanting van bomen in wijken, parken en langs wegen. Een voorbeeld is de geplande aanplanting van fruitbomen op een restperceel in de Kasteeldreefwijk in het najaar.

We moeten evenwel vermijden dat het klimaatdebat beperkt wordt tot het aanplanten van bomen (wat op zich oké is, maar vooral zorgt voor CO2-opslag). De focus moet liggen op maatregelen die de uitstoot van broeikasgassen en CO2 reduceren. Die zitten o.a. vervat in de Europese Green Deal.

Ten slotte bekijken we, kaderend binnen het Burgemeestersconvenant, hoe we inwoners daadwerkelijk kunnen ondersteunen om hun tuin klimaatvriendelijk in te richten. De bedoeling is om in de komende milieuraad hierover een draaiboek op te stellen om dit praktisch uit te werken. Aspecten zoals ontharding, waterinfiltratie, opvang van hemelwater, aangepast maaibeheer en ook schaduwbomen en struiken zullen hier aan de orde zijn.

“Maar dit alles binnen een duurzaam en goed doordacht proces, in plaats van via een eenmalige populistische actie. Nonkel Bob zou hier zeker heel enthousiast over geweest zijn”, besluit schepen Jan Vanassche (Groen).